# Çocuk Koruma
**Çocuk koruma**, çocukların fiziksel, duygusal, cinsel istismardan, ihmalden ve diğer zararlı durumlardan korunmasını amaçlayan bir dizi yasal, sosyal ve eğitimsel önlemi içerir. Bu, çocukların refahını sağlamak, haklarını korumak ve sağlıklı gelişimlerini desteklemek için yapılan çalışmaları kapsar.
## İçindekiler
1. [Tanım](#tanım)
2. [Çocuk Hakları](#çocuk-hakları)
3. [Çocuk İstismarı ve İhmali](#çocuk-istismarı-ve-ihmali)
* [Fiziksel İstismar](#fiziksel-istismar)
* [Duygusal İstismar](#duygusal-istismar)
* [Cinsel İstismar](#cinsel-istismar)
* [İhmal](#ihmal)
4. [Çocuk Koruma Sistemleri](#çocuk-koruma-sistemleri)
* [Uluslararası Kuruluşlar](#uluslararası-kuruluşlar)
* [Ulusal Kuruluşlar](#ulusal-kuruluşlar)
* [Yerel Kuruluşlar](#yerel-kuruluşlar)
5. [Çocuk Koruma Yasal Çerçevesi](#çocuk-koruma-yasal-çerçevesi)
* [Uluslararası Sözleşmeler](#uluslararası-sözleşmeler)
* [Ulusal Yasalar](#ulusal-yasalar)
6. [Risk Faktörleri ve Koruyucu Faktörler](#risk-faktörleri-ve-koruyucu-faktörler)
7. [Çocuk Koruma Çalışmalarında Etik İlkeler](#çocuk-koruma-çalışmalarında-etik-ilkeler)
8. [Çocuk Koruma Alanında Güncel Konular](#çocuk-koruma-alanında-güncel-konular)
* [Siber Zorbalık](#siber-zorbalık)
* [Mülteci Çocuklar](#mülteci-çocuklar)
* [Çocuk İşçiliği](#çocuk-işçiliği)
9. [Ayrıca Bakınız](#ayrıca-bakınız)
10. [Kaynakça](#kaynakça)
## 1. Tanım
Çocuk koruma, genel olarak 18 yaşın altındaki bireylerin (çocukların) her türlü tehlike ve zarardan korunması ve refahının sağlanmasıdır. Bu kavram, çocukların güvenli, destekleyici ve geliştirici bir ortamda büyümesini sağlamayı hedefler. [Çocuk](https://www.nedemek.page/kavramlar/çocuk) kelimesi, bu bağlamda yasal olarak reşit olmayan herkesi ifade eder.
## 2. Çocuk Hakları
Çocuk hakları, tüm çocukların doğuştan sahip olduğu ve ayrım gözetilmeksizin kullanabileceği haklardır. Bu haklar, [Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşmesi](https://www.nedemek.page/kavramlar/birleşmiş%20milletler%20çocuk%20haklarına%20dair%20sözleşmesi) gibi uluslararası belgelerle güvence altına alınmıştır. Başlıca çocuk hakları şunlardır:
* Yaşama hakkı
* Gelişme hakkı
* Korunma hakkı (istismar, ihmal, şiddet vb.'den)
* Katılım hakkı (ifade özgürlüğü, düşüncelerini belirtme hakkı)
* Eğitim hakkı
* Sağlık hakkı
## 3. Çocuk İstismarı ve İhmali
[Çocuk istismarı ve ihmali](https://www.nedemek.page/kavramlar/çocuk%20istismarı%20ve%20ihmali), bir çocuğun sağlığını, gelişimini veya haysiyetini tehdit eden her türlü eylem veya eylemsizliktir. Bu tür davranışlar genellikle bir yetişkin veya çocuğa karşı güven sorumluluğu olan biri tarafından gerçekleştirilir.
### Fiziksel İstismar
[Fiziksel istismar](https://www.nedemek.page/kavramlar/fiziksel%20istismar), çocuğa fiziksel zarar veren her türlü davranışı içerir. Bu, vurma, tekmeleme, yakma, sarsma veya başka şekillerde fiziksel şiddet uygulama gibi eylemleri kapsar.
### Duygusal İstismar
[Duygusal istismar](https://www.nedemek.page/kavramlar/duygusal%20istismar), çocuğun psikolojik ve duygusal sağlığını olumsuz etkileyen davranışlardır. Bu, sürekli eleştirme, aşağılama, tehdit etme, reddetme veya çocuğun duygusal ihtiyaçlarını görmezden gelme gibi durumları içerir.
### Cinsel İstismar
[Cinsel istismar](https://www.nedemek.page/kavramlar/cinsel%20istismar), bir yetişkinin veya daha büyük bir çocuğun, çocuğun rızası olmadan cinsel amaçlarla kullanılmasıdır. Bu, taciz, tecavüz, pornografik materyaller için kullanma gibi eylemleri içerir.
### İhmal
[İhmal](https://www.nedemek.page/kavramlar/ihmal), çocuğun temel ihtiyaçlarının (beslenme, barınma, giyim, sağlık hizmetleri, eğitim vb.) karşılanmamasıdır. Bu, fiziksel ihmal, duygusal ihmal ve eğitimsel ihmal gibi farklı şekillerde ortaya çıkabilir.
## 4. Çocuk Koruma Sistemleri
Çocuk koruma sistemleri, çocukların korunması için çalışan çeşitli kurum ve kuruluşların bir araya gelmesiyle oluşur. Bu sistemler, çocukların haklarını korumak, istismarı ve ihmali önlemek ve çocukların refahını sağlamak için çalışır.
### Uluslararası Kuruluşlar
* [UNICEF](https://www.nedemek.page/kavramlar/unicef) (Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu): Çocukların haklarını savunmak ve çocukların yaşamlarını iyileştirmek için dünya çapında çalışır.
* [WHO](https://www.nedemek.page/kavramlar/who) (Dünya Sağlık Örgütü): Çocuk sağlığını ve refahını desteklemek için çalışmalar yürütür.
### Ulusal Kuruluşlar
Her ülkenin kendi çocuk koruma sistemleri ve kuruluşları bulunur. Örneğin:
* Türkiye'de [Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı](https://www.nedemek.page/kavramlar/aile%20ve%20sosyal%20hizmetler%20bakanlığı) ve bağlı kuruluşları (örneğin, [Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü](https://www.nedemek.page/kavramlar/çocuk%20hizmetleri%20genel%20müdürlüğü))
* [Sivil Toplum Kuruluşları](https://www.nedemek.page/kavramlar/sivil%20toplum%20kuruluşları) (STK'lar): Çocuk hakları alanında faaliyet gösteren birçok STK bulunmaktadır.
### Yerel Kuruluşlar
Yerel yönetimler, okullar, hastaneler ve diğer yerel kuruluşlar da çocuk koruma çalışmalarında önemli roller üstlenirler.
## 5. Çocuk Koruma Yasal Çerçevesi
Çocuk koruma, uluslararası sözleşmeler ve ulusal yasalarla güvence altına alınmıştır.
### Uluslararası Sözleşmeler
* [Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşmesi](https://www.nedemek.page/kavramlar/birleşmiş%20milletler%20çocuk%20haklarına%20dair%20sözleşmesi) (BMÇHS): Çocuk haklarının temel belgesi olarak kabul edilir.
* [Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi](https://www.nedemek.page/kavramlar/avrupa%20insan%20hakları%20sözleşmesi) (AİHS): Çocukların haklarını da kapsayan genel insan hakları standartlarını belirler.
### Ulusal Yasalar
Her ülkenin kendi çocuk koruma yasaları bulunmaktadır. Bu yasalar, çocuk istismarını ve ihmalini önlemeyi, çocukların refahını sağlamayı ve çocuk haklarını korumayı amaçlar. Örneğin Türkiye'de, [Türk Medeni Kanunu](https://www.nedemek.page/kavramlar/türk%20medeni%20kanunu), [Türk Ceza Kanunu](https://www.nedemek.page/kavramlar/türk%20ceza%20kanunu) ve [Çocuk Koruma Kanunu](https://www.nedemek.page/kavramlar/çocuk%20koruma%20kanunu) çocukların haklarını ve korunmasını düzenleyen temel yasalardır.
## 6. Risk Faktörleri ve Koruyucu Faktörler
Çocuk istismarı ve ihmali riskini artıran faktörlere risk faktörleri, bu riski azaltan faktörlere ise koruyucu faktörler denir.
* **Risk Faktörleri:** Aile içi şiddet, yoksulluk, madde bağımlılığı, ruh sağlığı sorunları, ebeveynlerin çocuk yetiştirme becerilerinin yetersiz olması, sosyal izolasyon, vb.
* **Koruyucu Faktörler:** Güçlü aile bağları, destekleyici sosyal çevre, ebeveynlerin çocuk yetiştirme becerilerinin iyi olması, çocuğun özgüveninin yüksek olması, iyi bir eğitim, vb.
## 7. Çocuk Koruma Çalışmalarında Etik İlkeler
Çocuk koruma çalışmalarında etik ilkeler, çocukların menfaatlerinin ön planda tutulmasını, gizliliğin korunmasını, adil ve eşit davranılmasını, ayrımcılıktan kaçınılmasını ve profesyonel sınırların korunmasını içerir.
## 8. Çocuk Koruma Alanında Güncel Konular
Çocuk koruma alanında sürekli değişen ve gelişen birçok güncel konu bulunmaktadır.
### Siber Zorbalık
[Siber zorbalık](https://www.nedemek.page/kavramlar/siber%20zorbalık), internet ve diğer dijital teknolojiler aracılığıyla yapılan zorbalıktır. Çocuklar, siber zorbalık yoluyla taciz, tehdit, aşağılama gibi olumsuz davranışlara maruz kalabilirler.
### Mülteci Çocuklar
[Mülteci çocuklar](https://www.nedemek.page/kavramlar/mülteci%20çocuklar), savaş, şiddet veya zulüm nedeniyle ülkelerini terk etmek zorunda kalan çocuklardır. Bu çocuklar, travma, ayrılık, yoksulluk ve istismar gibi risklerle karşı karşıya kalabilirler.
### Çocuk İşçiliği
[Çocuk işçiliği](https://www.nedemek.page/kavramlar/çocuk%20işçiliği), çocukların eğitimlerini, sağlıklarını ve gelişmelerini engelleyen işlerde çalıştırılmasıdır. Çocuk işçiliği, fiziksel ve psikolojik zararlara yol açabilir.
## 9. Ayrıca Bakınız
* [Çocuk Gelinler](https://www.nedemek.page/kavramlar/çocuk%20gelinler)
* [Çocuk Hakları İzleme Komitesi](https://www.nedemek.page/kavramlar/çocuk%20hakları%20izleme%20komitesi)
* [Aile İçi Şiddet](https://www.nedemek.page/kavramlar/aile%20içi%20şiddet)
## 10. Kaynakça
* Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşmesi
* Çocuk Koruma Kanunu
* UNICEF web sitesi
* WHO web sitesi
* Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı web sitesi